Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 28 Caméléon / Interlude / Concertino

Opus 28 is een driedelig werk voor piano solo.

Het eerste deel, "Caméléon", is een thema met variaties, geheel in de stijl van opus 24. Het thema neemt steeds andere gedaanten aan, vandaar de naam kameleon. De variaties wisselen elkaar af in levendigheid, mate van versiering en register. Uiteindelijk is de laatste variatie er weer een in de onvermijdelijke maestoso-stijl.

Het tweede deel, "Interlude", is een stuk in nocturne stijl, quasi rubato. Het opent met een reeks dissonanten die tesamen een toonladder vormen, die zowel omhoog als omlaag gaat. Hierna gaat het stuk over in een omspeelde versie van dit gegeven, vierstemmig uitgewerkt. In de reprise, tenslotte, wordt teruggegrepen op het openingsthema, maar nu in een hoger register en rijker omspeeld.

Het derde deel, "Concertino", is een eerste poging een virtuoos stuk te schrijven in de stijl van een romantisch pianoconcert. Ook is het een poging de uitvoerend pianist(e) meer uitdaging te bieden.
Het concertino begint in een middenligging met een soort muzikale vraag, die daarna beantwoord wordt door een cello-melodie, geaccentueerd door akkoorden. De stemmen komen daarna samen om uit te monden in een pianistische vertolking van het thema dat overgaat in een virtuose cadens voor de piano. Na alle hoogte- en dieptepunten van deze cadens doorleefd te hebben komt er plots een polonaise-wals aan het woord. Na dit tussenstuk komt het openingsthema terug maar nu nog virtuoser en pianistischer door veelvuldig gebruik van 3-tegen-2 ritmes en klaterende octaven. Het krachtige slot zet het thema zelfs nog eens neer in een 4-tegen-3 ritme.

De stimulerende maar kritische feedback van pianiste Annemieke heeft destijds veel bijgedragen aan de totstandkoming van deze drie pianostukken. Vandaar dat het geheel aan haar is opgedragen.


Ruim 20 jaar later heb ik d.m.v. StaffPad deze pianopartijen tot leven kunnen brengen (met de CinePiano sound library).
Nog weer wat later ben ik alle drie de delen voor orkest gaan bewerken, en daarbij het derde deel, mijn eerste pianoconcert, uiteraard voor piano en orkest. Deze orkestratie van het Concertino is ook uitgebreider dan het origineel met een extra voorspel door het orkest en expositie in de piano.


Op.28 No.1: Caméléon voor piano solo
Op.28 No.2: Interlude voor piano solo
Op.28 No.3: Concertino voor piano solo

Op.28 No.4: Caméléon voor orkest
Op.28 No.5: Interlude voor orkest
Op.28 No.6: Concertino voor piano en orkest