Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 77 Aurore & Lumière & Crépuscule

Het opus 77 bestaat uit de drie (dag)delen "Aurore", "Lumière" en "Crépuscule en is aanvakelijk ontstaan als een drieluik voor piano solo. Later heb ik alle drie delen ook bewerkt voor orkest en daarna ook samengevoegd tot het symfonisch gedicht in drie delen getiteld "Jour à la Plage". Deze dag aan het strand is ook met foto's uitgebeeld.

Aurore

Aan het einde van 2019 is het eerste deel ontstaan in een levenslustige periode met een bijzondere ontmoeting waarbij ik de behoefte kreeg deze positieve energie vast te leggen in een compositie die gebaseerd is op mijn persooonlijke stijl van improviseren. Vandaar een stuk met veel bekende stijlelementen in de inmiddels vertrouwde stijl: veel sfeervolle gebroken akkoorden in de linkerhand (louter in grondligging) en verschillende secties met een verschillende mate van beweging.
De titel "Aurore" is gekozen omdat in het stuk na een donkere openingspassage in mineur "de zon opkomt" door de overgang naar majeur (in maat 17), waarna de zon verder rijst. Na een relatief lichtvoetig intermezzo in een hoger register volgt een sereen koraal (met veel grote septiem-akkoorden) wat verwondering uitdrukt, gevolgd door de getransponeerde reprise met coda.
Ik heb een audio opname hiervan gecombineerd met passende foto's tot een video clip die te zien is op YouTube.

Lumière

Omdat er licht schijnt nadat de zon is opgekomen is er een tweede deel onstaan met de naam "Lumière". Het is een contrasterend Allegretto vol uitbundige levendigheid. Na een marcato middendeel volgt de reprise van het openingsthema met weelderige omspelingen en coda.

Crépuscule

En uiteraard hoort hier ook een derde deel bij dat de avondschemering verbeeldt, en wel met de naam "Crépuscule".
Dit derde deel begint somber bij het invallen van de schemering met het wegtrekken van het levendige daglicht van het tweede deel. Het stuk begint dan ook nogal abrupt met een korte, dramatische prelude met een vooruitverwijzing naar het tragische slot: het vallen van de avond, het einde van de dag. Daarna klinkt de expositie van het beginthema die doorevolueert naar zowel volle klanken als dunnere verstilling. De dag mag dan wel voorbij lijken, maar in de avond wordt er nog gedanst, er klinkt een walsje, aanvankelijk eenvoudig, maar spoedig met weelderige omspelingen: het dansen wordt zwieren. Na een verdere doorwerking (met verdichting van de harmonieën) volgt een korte reprise van het walsje wat plots terugmoduleert om plaats te maken voor de daadwerkelijke reprise van het openingsthema. Ook dit is echter van korte duur (de avond is voorbij) en er volgt een korte coda (die doet denken aan de Aurore waarmee de dag begon), waarin het drieluik eindigt met een slotakkoord in een extreem lage ligging: de hele dag is nu echt voorbij. (Trouwens, pianistisch is het walsje natuurlijk ook een knipoog naar de momenteel zo populaire muziek van Joep Beving).

Fluitversie

Omdat de melodie van het tweede "lichte" deel zich ook leent om met de fluit te spelen, is het vierde nummer binnen dit opus een bewerking van de "Lumière" voor fluit en piano.
Op 9 maart 2020 heeft de Amerikaanse WEB-site flutetunes.com de "Lumière" als "Tune of the Day" gepubliceerd. Zie https://www.flutetunes.com/tunes.php?id=4124

Orkestversie

De drie delen van het aanvankelijke drieluik voor piano solo bleken uitstekend materiaal om te bewerken voor orkest (de opus nummers op77 no.5 t/m op.77 no.7). Zodoende ontstond er een driedelig symfonisch gedicht, getiteld "Jour à la Plage", een combinatie van alle drie de pianostukken in een bewerking voor orkest (uiteraard gespeeld door het StaffPad Symphony Orchestra). Het opus 77 no.8 "Jour à la Plage" is dan ook niets meer dan de concatenatie van repectievelijk de drie dagdelen Aurore, Lumière en Crépuscule. Hiervan heb ik een audio weergave gecombineerd met passende foto's tot een integrale video van achtereenvolgens deze drie dagdelen.


op.77 no.1 "Aurore" voor piano solo:
op.77 no.2 "Lumière" voor piano solo:
op.77 no.3 "Crépuscule" voor piano solo:

op.77 no.4 "Lumière" Fluit- en Pianopartij:
op.77 no.4 "Lumière" Fluitpartij:
op.77 no.4 "Lumière" flutetunes partij & partituur:
op.77 no.4 "Lumière" flutetunes audio tracks:
op.77 no.4 "Lumière" flutetunes play-along acc.:

op.77 no.5 "Aurore" voor orkest:
op.77 no.6 "Lumière" voor orkest:
op.77 no.7 "Crépuscule" voor orkest:
op.77 no.8 "Jour à la Plage" voor orkest:


"Aurore" op piano gespeeld door Paul Merkus, geanimeerd met foto's van Carina Weijma


"Jour à la Plage" door "the StaffPad Symphony Orchestra", geanimeerd met foto's van Carina