Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 1 Sarabande

Deze Sarabande is het eerste opus nummer, en is dus de eerste serieus te nemen compositie. Deze is ontstaan in januari 1983, in een tijd dat ik vaak fluitduetten speelde. Daarom ook dat de eerste verschijningsvorm van deze Sarabande een duet voor twee fluiten is.

Het begin van de melodie is gebaseerd op het effect dat het herhalen van dezelfde noot spanning opbouwt. Na vier maten "eentonigheid" wordt de opgebouwde spanning ingelost door een toonladderfiguur waarna een typische sarabande melodie volgt. In het tweede deel volgt een eigentijdse modulatie die overgaat in de reprise, gevolgd door een melancholisch slot.

Omdat het moeilijk is al deze harmonieën in een fluitduet tot zijn recht te laten komen, heb ik direct ook een versie voor fluit en piano gemaakt, op.1 nr.2.
Ook is er een verschil in toonsoort: waar de oorspronkelijke sarabande op.1 nr.1 in A grote terts staat, ligt de (eerste) versie voor fluit en piano beter op de dwarsfluit in een iets hogere zetting in Bes groot.
Toch heeft de aanvankelijke zetting voor fluit en piano een wat eentonige pianopartij opgeleverd (een ander soort "eentonigheid", die géén spanning opbouwt). Vandaar dat er een derde versie is ontstaan, op.1 nr.3, waarin de piano een meer volwaardige begeleiding biedt en een aantal tegenstemmen voor z'n rekening neemt.
Bovendien is de toonsoort opnieuw gewijzigd. Teneinde de spanningsopbouw optimaal te laten uitkomen is de Sarabande naar beneden getransponeerd, naar G-groot.

Meer dan 37 jaar later heb ik in juni 2020 nog een andere Sarabande geschreven, als onderdeel van de "Sarabande & Gigue", opus 78.

Op 2 september 2023 heeft de Amerikaanse WEB-site flutetunes.com de nummers 1 en 3 van deze Sarabande als "Tune of the Day"gepubliceerd. Zie https://www.flutetunes.com/tunes.php?id=5408 en https://www.flutetunes.com/tunes.php?id=5409.

Sarabande Op.1 Nr.1 Partituur:
 
flutetunes partij & partituur:
flutetunes audio tracks:
flutetunes play-along acc.:

Sarabande Op.1 Nr.2 Partituur:
Fluitpartij:

Sarabande Op.1 Nr.3 Partituur:
Fluitpartij:
 
flutetunes partij & partituur:
flutetunes audio tracks:
flutetunes play-along acc.: