Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 54 Nocturne & Intermezzo & Quarantino

op.54 no.1 Nocturne

Naar aanleiding van een vraag van pianiste Alison ben ik weer eens een stuk voor piano solo gaan schrijven, waarbij ik me niet hoefde af te vragen of ik het zelf pianotechnisch wel aankan. Toch blijft dat wel meespelen. Ik had Alison haar gevraagd of ze liever kruizen dan mollen had, en ze had een voorkeur voor kruizen, vandaar de toonsoort F# mineur. Het stuk begint met een kort thema waarna snel een soort doorwerking met allerlei gebroken akkoorden. Deze zijn geïnspireerd op de Canto Ostinato van Simeon ten Holt, een stuk voor vier pianisten waar we tegelijkertijd aan bezig waren.
Het feit dat ik Alison eerder had geprezen om haar fraaie linkerhandspel met zangerige melodiën, is de reden waarom het midden deel van deze "Nocturne" een knipoog bevat naar de 'cello-prelude' van Chopin in B mineur Op.28 No.6.

op.54 no.2 Intermezzo

Terwijl ik enige tijd bezig was aan de nocturne voor Alison werd een bevriende collega plots getroffen door een zorgwekkende ziekte. Dit was de aanleiding voor het plotse ontstaan van het Intermezzo in C#m, tonaal materiaal waar ik toch net volop mee bezig was. Deze korte Intermezzo begint met teneergeslagenheid ("depresso") vol mokerslagen, gevolgd door een lieflijke mijmering ("meditazione") om vervolgens in woede te ontsteken ("arrabbiatamente"), waarna het met enige berusting ("rassegnazione") afsluit. Als tekst bij de laatste twee maten zou passen: "Nou, dan moet het zo maar zijn".

op.54 no.3 Quarantino

Nadat deze twee delen waren ontstaan was er natuurlijk de vraag of ze nog gevolgd zouden gaan worden door een derde (snel en en uitbundig) deel, teneinde een soort driedelige sonate te vormen (snel - langzaam - snel). Gelukkig is de bevriende collega haar ziekte goed te boven gekomen en was haar veertigste verjaardag als mijlpaal een mooie aanleiding om een snel en uitbundig derde deel van precies veertig maten toe te voegen, getiteld "Quarantino". Nooit eerder bevatte een Spheren compositie zoveel staccato noten!

op.54 nr.1 Nocturne
op.54 nr.2 Intermezzo
op.54 nr.3 Quarantino