Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 74 Sinfonia

Ik ben dit stuk gaan schrijven om voor mezelf te onderzoeken in hoeverre een muziekstuk te 'construeren' is. Als uitgangspunt heb ik Bach's driestemmig inventie in Es (BWV 791) bekeken en daar het akkoordschema uit afgeleid. Daarna heb ik dat overzicht (van alleen de akkoorden) een hele toon getransponeerd en uitgeprint en ben daarmee achter de piano gaan zitten. Al snel ontstond er toen een openingsthema (gebaseerd op die akkoorden) en ben ik van daaruit een en ander verder gaan invullen. Al direct was de inventie van Bach naar de achtergrond verdwenen en ook het akkoorden schema losgelaten. Ik heb ook het idee dat 'de bron' helemaal niet meer te herkennen is in de resulterende Spheren "Sinfonia". Want de naam heb ik wel van Bach overgehouden, "Sinfonia", in de betekenis van driestemmige inventie, los van de latere, meer 'symfonische' betekenis van de term.
Het is frappant te constateren dat hoewel de individuele inventie van Bach niet meer specifiek doorklinkt, de compacte akkoordwisselingen met de vele voorhoudingen wel uitnodigden tot een enigszins Bachiaanse compositie met een plechtige, ietwat statige signatuur. Vandaar ook de tempo- en karakter-aanduiding "Andante solenne".
De wat synthetische wijze van componeren (was het plagiaat of inspiratie?) heeft er ook toe geleid dan deze Spheren compositie enigszins afwijkt van de meer gebruikelijke Spheren-stijl en leent dit stuk zich ook uitstekend voor andere instrumentaties (toch een "sinfonia") en kan het niet alleen op piano gespeeld worden, maar eventueel ook op orgel.

Later realiseerde ik me dat deze sinfonia dan ook voor a capella koor te bewerken is, iets wat op.74 no.2 geworden is; alleen heb ik nog geen bijpassende tekst (wie helpt er?). Omdat dit koorwerk nog nooit is uitgevoerd, is er ook geen geluidsopname van. Om toch een indruk te geven hierbij als audio "opname" een StaffPad rendering (met VOXOS Epic choir voices).
Naast een reguliere koorpartij ook een compactere versie van de bladmuziek voor de dirigent/repetitor "for rehearsal only".

Nog weer wat later heb ik de oorspronkelijke sinfonia voor piano ook bewerkt voor strijkwartet, dan wel strijkorkest. Hierbij twee StaffPad audio weergaves, een met strijkorkest m.b.v. de Berlin strings en een met strijkkwartet m.b.v. Cinesamples CineStrings Solo.

Op.74 No.1 voor piano solo:
Op.74 No.2 voor koor SSATB:
Op.74 No.2 for rehearsal only:
Op.74 No.3 voor stijkorkest:
Op.74 No.3 voor stijkkwartet: