Spheren
Muziek van
Paul Merkus
Op. 101 SoundScapes

De "SoundScapes" zijn muziekstukken voor "orkest" die niet door alleen menselijke musici uit te voeren zijn, maar die speciale electronische effecten gebruiken om de "klankvorm" te vormen. Vandaar de naam "SoundScape". De aanleiding voor deze werkjes was de eerste Facebook StaffPad User Group Competition, uitgeschreven door Wyatt Terry Milton.

op.101 nr.1 SoundScape #1
Deze eerste SoundScape is gebaseerd op de toepassing van AmbientOne sound library van StaffPad, aangevuld met strijkers van de Berlin series. Het stuk verklankt geeft een rustige, dromerige sfeer en kent een langzame opbouw met gebruik van verschillende AmbientOne klanken (zowel "Textures" als "Clusters").

op.101 nr.2 SoundScape #2
De tweede SoundScape is welldoor menselijke musici uit te voeren, want het is voor strijkorkest, louter voor meditatieve doeleinden. Het is een rustige evolutie van akkoorden vol voorhoudingen en oplossingen die langzaam maar zeker al modulerend de hele kwintencirkel rondgaat. Het thema van 7 maten wordt gekenmerkt door een aanvankelijk dalende baslijn en moduleert naar de dominant, zodat we na twee thema’s een hele toon hoger zijn uitgekomen. Na 12 herhaling van het thema in de 12 verschillende toonsoorten zijn we terug bij af, waarna het geheel zich herhaalt, om ten slotte met een kort coda af te sluiten.

op.101 nr.3 SoundScape #3
De derde SoundScape is een klankbeeld zonder melodie. Ik heb de uitdaging opgepakt om te kijken in hoeverre er ook een bevredigend muziekstuk te maken is zonder enige melodie. En aangezien ik een melodie zie als een opeenvolging van verschillende noten, heb ik mezelf alleen toegestaan één enkele noot te gebruiken, naast diverse toonloze slagwerkinstrumenten. Het viel me op dat er in zo'n stukje zonder melodie wel degelijk ook een opbouw kan komen met een climax. En die climax heb ik op 1 minuut gelegd, 2/3 van het geheel van ongeveer 90 seconden (dus volgens de Gulden Snede).

op.101 nr.4 SoundScape #4
De vierde SoundScape is een alternatief voor de tweede SoundScape en heeft veel overeenkomsten; ook dit is een meditatief stuk voor louter strijkorkest wat al modulerend de hele kwintencirkel rond gaat. Alleen deze keer beslaat het thema 8 maten en wordt het gekenmerkt door een aanvankelijk stijgende baslijn en moduleert het steeds (niet naar de dominant, maar) naar de subdominant. Na twee thema’s zijn we dan een hele toon lager uitgekomen, maar ook hier na 12 herhalingen weer terug op de uitgangstoonsoort, waarna het geheel zich herhaalt, om ten slotte met een kort coda af te sluiten.


SoundScape #1 op.101 nr.1
SoundScape #2 op.101 nr.2
SoundScape #3 op.101 nr.3
SoundScape #4 op.101 nr.4


"SoundScape #1" door StaffPad